عصر ایران؛ جعفر محمدی
این که چرا نظام آموزشی ایران اصلاح و منطبق با آخرین دستاوردهای علمی دنیا، بهروز نمیشود، سوالی است که پاسخهای متعددی بدان داده میشود.
آنها که به همه چیز با عینک بدبینی مینگرند میگویند نظام آموزشی اصلاح نمیشود چون خروجی وضعیت کنونی، افرادی هستند که راحتتر می توان آنها را کنترل کرد.
نگاه خوشبینانه نیز بر این باور است که دستاندرکاران آموزش و پرورش، نسبت به تحولات جهانی عرصه تعلیم و تربیت ناآگاه هستند یا به دلیل فشل بودن ساختار این وزارتخانه، قادر به ایجاد تحولات بنیادین در آن نیستند.
البته قضاوتهای بینابینی هم وجود دارد ولی فارغ از علل، باید به تلخی گفت که آموزش و پرورش ایران سالهاست که تبدیل به چرخگوشتی شده است که کودکان ایرانی را در 6 یا 7 سالگی تحویل میگیرد و بعد از 12 سال، موجوداتی خرد شده تحویل جامعه میدهد که عمدتاً فاقد توانایی زندگی هستند، ببینید:
- از همان ابتدا، آموزشهای دینی در وسیع ترین سطوح به دانش آموزان ارائه میشود و هزاران میلیارد تومان در هر سال، صرف این مقولات میشود.
خروجی آن همه تعلیمات دینی را در جامعه خودتان ببینید و قضاوت کنید!
- از همان اول ابتدایی، به دانشآموزان خواندن و نوشتن یاد میدهند و در مقاطع بالاتر، نهاد و گزاره و موصوف و صفت و قافیه و ردیف و... به آنها یاد میدهند ولی بیش از 50 درصد از فارغالتحصیلان، از نوشتن یک نامه عادی اداری عاجزند.
- این همه خرج مادی و معنوی میکنند و تاریخ و جغرافیا و علوم و ریاضی و هندسه و... به ذهن بچهها تحمیل و تزریق میکنند ولی کافی است چند سوال ساده تاریخی یا جغرافیایی یا یک مسأله ساده ریاضی به دیپلمههای این نظام آموزشی بدهید تا ببینید اطلاعات عمومیشان چقدر نازل است و اکثرشان بدون ماشین حساب نمیتوانند یک تقسیم ساده را انجام دهند!
- سالهای سال، دو زبان عربی و انگلیسی را هر هفته و هر هفته به دانشآموزان تعلیم میدهند و مدام امتحان میگیرند و در کنکور هم ضریب ویژهای برایشان در نظر گرفتهاند اما کدام دانشآموز به صرف کلاسهای مدرسه، میتواند یک صفحه از روزنامه انگلیسی را -که حاوی لغات تخصصی هم نیست- بخواند یا بتواند از عهدهی مکالمات روزمره عربی برآید؟!
آنچه در چند بند وفق آمد، ناظر به آموزشهایی است که داده میشود و ثمری ندارد، حال بماند آنچه به بچهها یاد نمیدهند: مهارتهای زندگی، امید،خلاقیت، مذاکره، قدرت حل مسأله، مدارا، تعاملات اجتماعی و...
به همه این فجایع بیفزایید فضای حاکم بر نظام آموزشی را که آمیزهای از استرس، اضطراب، تحقیر، تولید حس ناتوانی در بچهها، ایجاد ارزشهای کاذب در دانشآموزان و خانوادههاست، فضایی که نه تنها بچهها قربانی بی چون و چرای آنند، که خود معلمان نیز در این فضای مندرس، در رنج دائمیاند.
هم از این روست که عصر ایران اقدام به راه اندازی اندیشکده آموزش و پرورش کرده است تا به طور عملی پیگیر اصلاح نظام آموزشی کشور شود چرا که بر آنیم اگر همین یک کار را ولو در حد چند قدم کوتاه ولی عملی، انجام دهیم، خدمتی ماندگار به ایران و آینده ایران کردهایم.
نامه ای نیز که اخیر با امضای ۹ نفر خطاب به کاندیداهای ریاست جمهوری منتشر شد، در همین راستاست چرا که معتقدیم اصلاح بنیادین آموزش و پرورش، آن هم نه بر اساس آزمون و خطا و دیدگاههای شخصی که بر پایهی آخرین یافتههای علمی - که در جهان مورد استفاده هستند - باید یکی از شعارهای اصلی کاندیداها و یکی از برنامههای عملی رئیس جمهور باشد.
مادام که نظام آموزشی اصلاح نشود، همه کارهای دیگر در این کشور، کوبیدن آب در هاون است و مصداق این سخن سعدی بزرگ که فرمود:
خانه از پای بست ویران است / خواجه در بند نقش ایوان است
برچسب های مهم